- Ariën Rasmijn
Babylon

Si ta den un cos politiconan di Aruba ta campeon mundial, e lo mester ta e arte di distraccion. Esey, of pueblo ta campeon mundial den no paga tino. Sinembargo e ultimo luna si mi tin cu bisa cu e especie Politicus Arubensis a logra yega na un nivel olimpico pa loke ta pone hende wak otro banda y no sinti ni e biento di e fastball pasa band’i nan. Ata nan a pone nos tur discuti cu otro atrobe riba e vonnis di Hof riba igualdad matrimonial y pone hende nan chip bula pa nan no mira con nan bin cu un reforma fiscal fatal pa basicamente tur grupo y gremio excepto stranheronan cu placa, con nan ta exonera un ex-mandatario di un di e dealnan straño mas famoso di nos historia (y esey ta bisa hopi!) y con nan ta purba spin nan mes afo di e bagamunderianan insolito cu a tuma lugar den Arubahuis.
Mientras cu politiconan cristian fundamentalista den ambos coalishon y oposicion a sali grita delaster disparate djis pa purba complace nan votadornan (si nan tin un tiki tino nan lo sa masha bon cu cassatie den e caso lo no yega leu), a introduci un reforma fiscal cu ni den hopi palabra splica lo bay destrui e clase media riba e isla, hiba esnan bou di e liña di pobresa mas leu ainda for di e posibilidad di ever por bay dilanti y ta hasta kita iniciativa di e elitenan comercial local. Poder di compra ta haya un golpi enorme, esnan di menos recurso ta keda cu menos ainda den nan saco y e reforma lo bay ta dunando un dushi incentivo di impuesto na inversionistanan di afo cu pa colmo e comerciantenan local lo bay tin cu carga. Pues esnan cu fielmente a 'cumpra rifa’ (of bay mas leu ainda) pa e top 5 di partido por a competi entre nan mes riba ken lo pone e billboard mas blit den campaña a haya palo awor. E mensahe ta clear: Arubiano no ta conta mas. Hasta e elite local no tin uzo mas pa e clase politico pasobra di nan ta conosi cu nan no tin pa duna mas toch. Na nan luga a bin e amigonan Venezolano, Mericano, Hulandes, Ruso…Nan ta cumpra cas riba e isla na boshi y niun hende a wak e bom di nan bari ainda. Pero si tin un clase di hende na Aruba cu ta dispuesto pa find out con diep e bari ey ta bay, ta nos politiconan.
E dolor di e Arubiano comun ta bay ta mas cu obvio, y razon suficiente pa ta hopi rabia colectivamente. Per imaginabo si bo ta un comerciante cu no ta primo, brochi of palanca anto b’a 'cumpra rifa' aña pasa manera un bon sokete. Mi por imagina cu bo ta asina rabia cu bo ta hasta considerando seriamente pa lanta bo mesun partido anto caba cu tur wega den un tiro. Anto eynan un otro rabo mahos ta krul, pasobra mescos cu interes religioso, interes comercial particular a base di principio no tin nada di buska den Cocolishi. Nan lo por bin cu cierto innovacion, baha gasto di ambtenaar, corta red tape y inverti den aspectonan sumamente necesario cu a wordo neglisha y den comienso esey lo ta tremendo y exactamente loke Aruba mester. Pero tardi of trempan semper nan lo para pa nan propio interesnan y cu esey como punto di salida otro puzzelnan economico crucial lo no wordo tackled na e manera mas fair y sostenibel. Con pa atende cu e grey economy gigantesco por ehempel. Like it or not, gran parti di e isla ta draai riba e fenomeno aki. Es mas, e ta asina grandi caba cu ta mucho laat pa shut e down manera comercio estableci ta keda boga p’e. Bo tin cu buska un compromise. Pa por cuminsa purba esey, bo mester di talento politico, locual na Aruba ya caba ta mas schaars cu pareha fiel. Mi ta convenci cu tin comerciantenan cu lo kier drenta politica y Dios sa cuanto nos mester di sanger nobo den parlamento. Un alternativa real riba e dos sabornan di semper. Pero mi tin miedo cu si no prepara debidamente anto ta djis bin pa protehe interesnan di un grupito bou pretexto di cambio, Aruba su stabilidad politico, estado di derecho y siguridad social lo sigui bira mas instabiel, apesar di inovacionnan cu sin duda lo tuma lugar. Loke nos mester aworaki ta hendenan sensato cu ta pensa prome cu nan ta papia y cu kier sirbi nos pueblo di berdad. No djis como slogan riba un tshirt ora di bay haci beach cleanup y saka portret. No djis como conferencia of summit of otro photo op inicia cu hopi buya.
Apenas un aña den nan di dos termino, e gabinete aki ta mustra di a perde tur tipo di berguensa y no ta ni fingi gobernacion transparente mas. Pa topiconan cayente manera Arubahuis ta yama Openbare Bijeenkomst en bes di duna parlamento chens pa debati y entrega mocion. Ta maniobra investigacion do Arubahuis di tal forma cu e impacto negativo pa e personanan envolvi y e partido keda minimal. Ta percura cu Eddy Briesen no para responsabel pa e debacle miyonario di Aruba Music Festival y laga pueblo paga e cuenta ey, pasobra ja, ta Eddy. Ta laga lidernan religioso y di sekta drenta Cocolishi anto pone presion pa asina complace nan votadornan tradicional mientras cu tin un separacion cla y raspa entre misa y estado den nos staatsregeling. Sikiera si e cobradornan di diesmo aki lo ta pagando belasting nan lo tin derecho moral di reclama, pero ni esey ta e caso. Mientras tanto pastoornan ta hasta intimida miembronan di prensa sin wordo cuestiona pa esaki.
Aruba a para bira un Babylon completo unda ciudadanonan no ta sinti nan mes sigur riba caya, den sistema di cuido, den vangnet social, na trabou. Hasta si bo muri na un manera cuestionabel bo no por ta sigur mas cu autoridadnan lo purba resolve bo caso. Asina tanto arma y tiroteo, asina tanto ansiedad, depresion, falta di perspectiva serca asina hopi hende. Anto den tur esaki, gobierno kier pone hende kere cu situacion ta #STABIEL, basando esaki riba gestonan bashi y di puro nostalgia manera habrimento di Caya Betico Croes pa auto, un entrada turistico barbaro cu tiki hende ta sintiendo ainda y cu lo tin consecuencianan grandi pa Aruba su medio ambiente y sostenibilidad, y naturalmente proyectonan di enbeyecimento aki aya manera e trapi na Rodgers Beach. Tanto PR cu festeho pa un trapi, mientras cu piernan na e mesun beach ta kibra ainda pa decadas y placa a caba pa drechanan. Mientras cu DOW a caba di anuncia cu tampoco den de proximo aña lo tin placa pa termina trabounan di infra den centro di San Nicolas cu tanto nan tabata bisa cu e mester keda cla pa dia cu Secrets keda cla…Mi ta supone awor cu area comercial di San Nicolas toch no ta dje importante ey pa e pakete cu e operador di e hotel ta bay ofrece na su guests? SNBA, boso tey?
Tanto cos gradualmente (y tin biaha menos gradualmente) bayendo for di man. Tiki contesta, niun alternativa. Loke nos mester ta lidernan humilde. Ni den casnan di partido, ni den Cocolishi, ni den parlamento y sigur tampoco den gremio comercial mi ta wak hende cu e humildad rekeri. Y cu humildad mi kiermen e capacidad pa respeta bo poder, huze pa e causa comun so y keda integro, razonabel y sin buya of henter bo gameplan basa riba proximo eleccion. Pero loke tin aworaki simplemente no ta duna speransa y Aruba poco poco ta degenerando pa un democracia falso y un pais cu e cualificacion solido di ‘Unsafe’. Niun hende kier wak, corda preocupa of papia. Pero ja, homber kier casa cu homber y muhe cu muhe...