Kamikaze
De Centrale Bank van Aruba (CBA) presenteerde eindelijk de Corruption Survey 2018. Heel uitgebreid is het niet, maar de cijfers liegen er niet om. De CBA vroeg aan burgers wat zij vonden van het corruptieniveau in het jaar voor de enquête, dus praktisch het eerste jaar van dit kabinet, en 52 procent vond dat het was toegenomen. Een op de drie vond dat het hetzelfde was gebleven. Politici werden gezien als de meest corrupte groep en de respondenten vonden dat deze regering maar weinig deed om corruptie te bestrijden. Toegegeven, dit was voordat de invoering van een integriteitskamer werd gestart en in het eerste jaar moest nog veel worden ingehaald qua data en processen omdat er geen sprake was van een fatsoenlijke overdracht. De Directie Infrastructuur en Planning (DIP) schijnt nog steeds niet helemaal up to date te zijn. Dimas had net een volledig nieuw systeem ingevoerd. Volgens diezelfde respondenten was er maar weinig sprake van omkopingen in het eerste jaar van de regering, al kende bijna een kwart van de mensen wel iemand die ooit iets onder de tafel had betaald voor een vergunning of een stuk terrein. Gisterochtend nam waarnemend premier Otmar Oduber uitgebreid de gelegenheid om die twee laatste stukjes statistiek en vooral ook zijn inspanningen bij het opschonen van DIP uit te lichten. Natuurlijk was de perceptie van de respondenten volgens hem ook gericht op de vorige regering. Benny, Paul, maar opvallend genoeg geen woord over zijn eigen neef Richard. Geen schijntje zelfreflectie hier, terwijl een zin in de trant van ‘hey dit gaat ook over ons, we zien dat en we doen er ook wat aan’ prima had volstaan. Op zo’n moment merk je dat de boodschap en de zwaarte van dit rapport niet helemaal tot deze mensen is doorgedrongen.
Deze regering profileert zich met integriteit en good governance. En er worden ook wel degelijk stappen ondernomen. Maar dat neemt niet weg dat broers, kinderen, neefjes, nichten, kameraden, carpata’s en campañadores allemaal een baantje kregen. En het neemt niet weg dat de wet campagnefinanciering met nog een jaar te gaan voor de campagne, op het moment dus dat het juist van kracht zou moeten zijn, nog steeds in de la ligt. En het neemt niet weg dat af en toe ook verhalen naar voren kwamen die net als tijdens de vorige regering niet hard genoeg gemaakt konden worden maar wel een indicatie gaven van dat als je de juiste persoon kende er wel iets te regelen viel. Het verschil is dat het niet zo dik bovenop lag en de zetbaasjes minder zichtbaar waren. Er hing geen briefje op de zijdeur van het Bestuurskantoor met de mededeling in het Spaans dat die persoon er die week niet was. Er stond geen minister elke dinsdag voor zijn woning een hele rij mensen te attenderen. Wellicht is de schaal gewoon een stuk kleiner en ligt de drempel een stuk hoger dit keer. Geen drommen wanhopige Latino’s. Geen gedoe meer bij DIP want daar is het voor in ieder geval de komende jaren nog te heet. Geen free-for-all zoals voorheen. Alleen vrienden en familie en degenen die er echt hun best voor willen doen of echt grof geld te bieden hebben. ‘Geholpen worden’ moet weer bijzonder worden. Alleen zo kunnen corruptie en nepotisme op een duurzame manier in stand worden gehouden.
Ik heb weleens met vrienden gegrapt dat de enige manier waarop good governance echt ingevoerd zou kunnen worden is als een partij aan de macht komt voor een periode van niet meer dan vier jaar. Er worden geen vrienden gemaakt dan en meedogenloze transparantie is het devies. Alle regels van good governance worden zonder blikken of blozen onmiddellijk uitgevoerd en aangescherpt. Alle departementen worden zonder pardon opgeschoond en geautomatiseerd. Alles wordt gepubliceerd, helder uitgelegd en er komen harde criteria voor alle ambtenaren voor output en het halen van doelen. Ambtenaren kunnen ontslagen worden en iedereen die zich aan enige vorm van corruptie schuldig maakt wordt aan de schandpaal genageld. Campagnefinanciering wordt bij wet zo aan banden gelegd dat het net als bij het priesterschap echt een roeping wordt om de politiek in te gaan. Het wordt een kamikaze-kabinet. Geen herverkiezing nodig want ze zullen zo intens gehaat worden door iedereen, dat ze na hun termijn gedwongen naar Bonaire zullen moeten verhuizen en zelfs daar een nieuwe achternaam zullen moeten aanvragen. Maar dan is al het nodige werk wel gedaan.
